خیلی وقتا آدم می‌مونه که برای طراحی سایتش از وردپرس استفاده کنه یا بره سراغ کدنویسی اختصاصی.
اگه تازه می‌خوای وارد دنیای آنلاین بشی، شاید برات سؤال باشه که اصلاً اینا چه فرقی دارن؟ چرا بعضیا وردپرس رو ترجیح می‌دن، چرا بعضیا کدنویسی رو انتخاب می‌کنن؟ کدوم برای سئو بهتره؟ کدوم گرون‌تره؟ چه زمانی باید کدنویسی اختصاصی باشه و چه زمانی وردپرس کافیه؟
این مقاله رو نوشتم که یه جواب جمع‌وجور ولی مفصل به همه این سؤالا بدم. سعی می‌کنم با مثال‌های روزمره و زبونی خیلی راحت حرف بزنم که اگه حتی یک خط کد هم تا حالا ننوشتی، متوجه شی قضیه چیه.
متخصص سئو، طراحی سایت و برنامه نویس فرانت اند )
مهندس محمد سهرابی:
من مهندس محمد سهرابی، متخصص در طراحی سایت‌های اختصاصی با کارشناسی ارشد در نرم‌افزار هستم.
طراحی سایت اختصاصی به شما این امکان را می‌دهد که سایتی کاملاً متناسب با نیازهای خاص کسب‌وکار خود داشته باشید.
من با استفاده از جدیدترین تکنیک‌های طراحی و توسعه وب، سایتی برای شما ایجاد می‌کنم که نه تنها از نظر ظاهری جذاب باشد بلکه از لحاظ عملکردی نیز بی‌نقص باشد.
هدف من طراحی سایت‌هایی است که علاوه بر کاربرپسندی، به‌طور ویژه نیازهای کسب‌وکار شما را برطرف کند.
ببین، دنیای امروز جوریه که اگه کسب‌وکار داری و سایت نداری، انگار یه بخش بزرگ از بازار رو رها کردی. مثل این می‌مونه که تو یه شهر شلوغ، یه مغازه بی‌تابلو داشته باشی ته یه کوچه باریک.
شاید کارت خوب باشه، ولی کی می‌خواد پیدات کنه؟ اما اگه یه سایت داشته باشی، مردم می‌تونن با دو تا کلیک پیدات کنن. حالا این سایت می‌تونه یه سایت اختصاصی وردپرسی باشه، یا از صفر کدنویسی شده باشه، یا هر چیز دیگه. مهم اینه که وجود داشته باشه و درست و حسابی هم باشه.
وقتی می‌گیم «سایت اختصاصی وردپرسی» منظورمون اینه که از هسته وردپرس استفاده می‌کنی، ولی دیگه قالب و افزونه‌ها رو جوری سفارشی می‌کنی که با نیازت جور دربیاد.
مثلاً می‌خوای رنگ و فونت سایتت شبیه برندت باشه، یا یه سری قابلیت خاص اضافه کنی که افزونه آماده براش نیست. اما وقتی می‌گیم «کدنویسی اختصاصی»، یعنی تو (یا تیمت) از صفر می‌شینی کد می‌زنی و هر جوری بخوای، سایت رو طراحی می‌کنی. آزادی بی‌نهایت داری، ولی خب زحمتشم بیشتره.
اگه بخوام خیلی ساده وردپرس رو توصیف کنم، باید بگم مثل اینه که یه خونه آماده داری که می‌تونی دکورشو عوض کنی، رنگ دیواراشو عوض کنی، چند تا وسیله اضافه کنی، ولی دیگه اسکلت خونه رو خودت نساختی. وردپرس هسته اصلی رو در اختیارت می‌ذاره و یه عالمه افزونه (Plugin) و قالب (Theme) هم داری که خیلیاش رایگانه.
می‌تونی با نصب یکی دو تا افزونه، کلی قابلیت مثل فروشگاه آنلاین، فرم تماس، اسلایدر و این جور چیزا اضافه کنی. خیلیام می‌گن وردپرس واسه سئو هم خوبه، چون افزونه‌های معروفی مثل یواست سئو (Yoast SEO) یا رنک مث (Rank Math) داره که کارتو برای سئو راحت می‌کنه.
اما وردپرس هم محدودیتای خودشو داره. مثلاً اگه بخوای یه قابلیت خیلی عجیب‌وغریب اضافه کنی که هیچ افزونه‌ای براش نیست، باید خودت افزونه بنویسی یا تغییرات اساسی بدی. گاهی اوقات این کارا برای آدمای غیرمتخصص سخته و باید یه متخصص وردپرس استخدام کنی.
بعضیام می‌گن سرعت سایتای وردپرسی پایینه، ولی واقعیت اینه که اگه افزونه‌های زیادی نصب نکنی و قالب بهینه داشته باشی، می‌تونی سرعت خوبی هم داشته باشی. پس همه چی به نحوه کار تو بستگی داره.
حالا کدنویسی اختصاصی چیه؟ مثل اینه که تو بخوای از صفر یه خونه بسازی. یه زمین خالی داری و می‌گی من می‌خوام این خونه سه تا اتاق خواب داشته باشه، یه حیاط بزرگ و یه زیرزمین برای انبار. کاملاً دست خودته و می‌تونی هر جوری دلت می‌خواد بسازی.
توی سایت هم همینه. اگه خودت یا تیمت دانش کدنویسی داشته باشین، می‌تونین از همون اول سایت رو طوری طراحی کنین که هیچ محدودیتی نداشته باشه. مثلاً اگه می‌خوای یه سیستم خیلی خاص برای رزرو آنلاین داشته باشی، می‌تونی دقیقاً بنویسیش. آزادی عملت بالاست و از نظر سرعت و امنیت هم می‌تونی سایت رو خیلی بهینه کنی.
اما خب زحمتشم بیشتره دیگه. باید برای هر چیزی کد بزنی، پنل مدیریت اختصاصی بسازی که مدیر سایت بتونه مطالب رو راحت آپلود کنه، امنیتش رو بسازی، و خیلی چیزای دیگه. اگه بخوای با یه تیم حرفه‌ای کار کنی، هزینه و زمانشم بیشتر میشه. پس برای پروژه‌های بزرگ و خاص معمولاً کدنویسی اختصاصی میرن، ولی اگه یه سایت معمولی بخوای که با یه قالب آماده وردپرسی هم کارتو راه می‌ندازه، شاید ارزش نداشته باشه بری سراغ کدنویسی صفر تا صد.
یه سؤال رایج اینه که «سئو کدومشون بهتره؟ وردپرس یا کدنویسی اختصاصی؟» واقعیت اینه که گوگل برایش مهم نیست تو وردپرس داری یا کدنویسی اختصاصی. گوگل می‌خواد ببینه سایتت سریع لود میشه، محتوای خوبی داره، ساختار لینکش مرتبه و موبایل‌پسنده یا نه. اگه اینا رو رعایت کنی، فرقی نداره وردپرس باشه یا اختصاصی. هر دو می‌تونن رتبه‌های خوبی بگیرن.
ولی یه تفاوت‌هایی هست. مثلاً اگه وردپرس داشته باشی، افزونه‌های سئو کارتو راحت می‌کنن و می‌تونی سریع تایتل و دیسکریپشن و نقشه سایت و این چیزا رو درست کنی. اگه کدنویسی اختصاصی داری، باید خودت این بخش‌ها رو بسازی یا حداقل امکانش رو در پنل مدیریتی بذاری. ولی از اون طرف، کدنویسی اختصاصی می‌تونه کدهای خیلی سبک و بهینه داشته باشه و سرعت سایت رو ببره بالا. خلاصه که هر دو روش می‌تونن برای سئو عالی باشن، اگه درست انجامش بدی.
اگه تصمیم گرفتی از وردپرس استفاده کنی، ولی دوست داری یه سایت کاملاً اختصاصی داشته باشی، می‌تونی یه قالب اختصاصی بنویسی یا یه قالب پایه رو بگیری و کلی روش کار کنی. چند تا نکته رو باید در نظر داشته باشی:
نرو سراغ قالب‌های سنگین با دموهای عجیب‌وغریب که بعدش پر از افزونه اضافه میشن. یه قالب سبک و ساده بگیر، بعد خودت سفارشی‌سازی کن.
از افزونه‌های معتبر مثل یواست یا رنک مث برای سئو، افزونه‌های کش برای سرعت، و یکی دو افزونه امنیتی استفاده کن. اما زیاده‌روی نکن. هرچی افزونه بیشتر، احتمال کندی و باگ هم بیشتر.
خیلیا یادشون میره عکس رو فشرده کنن. عکس ۵ مگابایتی می‌ذارن توی سایت و انتظار دارن سریع لود بشه. نه، قبل از آپلود عکس‌ها رو کم حجم کن. اینطوری هم سرعت سایت بالاتر میره، هم گوگل خوشش میاد.
یه تستی توی موبایل بکن ببین همه چیز درست نشون داده میشه یا نه. اگه یه جا مشکل داشت، اصلاح کن. گوگل الان خیلی روی این موضوع حساسه.
اگه رفتی سراغ کدنویسی اختصاصی، باید حواست باشه که یه سری کارای ابتدایی رو از همون اول رعایت کنی تا بعداً توی سئو اذیت نشی:
نذار آدرس صفحاتت شبیه mysite.com/page?id=1234 باشه. بهتره از آدرسای توصیفی استفاده کنی مثل mysite.com/blog/seo-tips.
از اول توی کدنویسی، امکانی بذار که برای هر صفحه بتونی تایتل و دیسکریپشن بنویسی. هدینگ‌ها رو هم درست استفاده کن: H1 برای عنوان اصلی، H2 برای زیرعنوان‌ها و الی آخر.
کد تمیز و سبک بنویس. از فریمورک‌های سنگین استفاده نکن مگر اینکه نیاز باشه. اینطوری سایتت سریع لود میشه و گوگل هم خوشش میاد.
یادت نره یه اسکریپت درست کنی که لینک همه صفحات رو توی یه فایل XML لیست کنه و بدی به گوگل. این باعث میشه گوگل راحت‌تر صفحاتت رو ایندکس کنه.
شاید بعضیا فکر کنن سئو یعنی فقط یه سری ترفند فنی. اما واقعیت اینه که سئو یعنی تو هم از نظر فنی، هم از نظر محتوایی و هم از نظر تجربه کاربری عالی باشی. اگه سایتت کند باشه یا محتوای به دردبخوری نداشته باشه، مردم زود میرن و گوگل هم می‌فهمه.
سعی کن مقاله‌ها و ویدیوهای مفید بسازی که مردم وقتی می‌خونن یا می‌بینن، احساس کنن چیزی یاد گرفتن. اگه یه سایت خدماتی داری، بخش بلاگ رو دست‌کم نگیر. می‌تونی راهنمایی‌هایی برای استفاده از خدماتت بنویسی یا نکاتی که به درد مخاطبا می‌خوره.
مثلاً اگه خدمات مربوط به سلامت و زیبایی می‌دی، مقاله‌ای در مورد «چطور از محصولات خانگی برای مراقبت از پوست استفاده کنیم» بنویس. اینجوری هم کاربر بیشتر باهات ارتباط می‌گیره، هم گوگل میگه این سایت محتوای خوب داره.
بستگی داره. اگه بودجه محدودی داری و می‌خوای زود سایتت بالا بیاد، وردپرس خیلی گزینه خوبیه. می‌تونی با یه قالب مناسب و یه سری افزونه، سایتی شیک و بهینه داشته باشی. اما اگه می‌خوای یه سایت کاملاً خاص با قابلیتای عجیب‌وغریب بسازی، یا از نظر بودجه و زمان محدودیتی نداری، کدنویسی اختصاصی دستت رو باز می‌ذاره که هر جوری دلت می‌خواد سایت رو بسازی.
مثال ۱: علی یه مغازه کوچیک فروش لوازم خانگی داره و می‌خواد آنلاینش کنه. بودجه زیادی هم نداره. میاد وردپرس نصب می‌کنه، یه قالب فروشگاهی سبک می‌گیره، افزونه ووکامرس رو اضافه می‌کنه و با یه افزونه سئو مثل یواست هم سایتش رو بهینه می‌کنه. ظرف یکی دو هفته سایتش آماده میشه و شروع می‌کنه به فروختن آنلاین.
مثال ۲: سارا یه شرکت بزرگ طراحی داخلی داره و می‌خواد یه سایت خیلی خاص داشته باشه که مثلاً یه تور سه‌بعدی از پروژه‌هاش نشون بده و کلی امکانات عجیب دیگه. احتمالاً وردپرس نتونه تمام این قابلیت‌ها رو راحت پیاده کنه یا افزونه‌ای براش نباشه. سارا میره سراغ یه تیم برنامه‌نویس که از صفر کدنویسی کنن و سایتی بسازن که دقیقاً مطابق سلیقه‌ش باشه. هزینه و زمانش زیاده، ولی نتیجه کار منحصربه‌فرده.
یادت باشه راه‌اندازی سایت اول ماجراست. باید مرتب سایت رو به‌روز کنی، محتوا اضافه کنی، سرعت و امنیتش رو بررسی کنی و به نظرات کاربران پاسخ بدی. گوگل عاشق سایتاییه که زنده و پویا باشن. پس اگه یه بار سایت رو راه‌اندازی کنی و ولش کنی، انتظار نداشته باش که همیشه رتبه خوبی داشته باشی.
سخن آخر
در نهایت، انتخاب بین طراحی سایت اختصاصی وردپرسی یا کدنویسی اختصاصی به نیازها، بودجه و اهداف خودت بستگی داره. اگه یه سایت جمع‌وجور و سریع می‌خوای که با افزونه‌ها کارتو راه بندازه، وردپرس گزینه خوبیه.
اگه یه پروژه خیلی خاص با قابلیت‌های عجیب داری و بودجه مناسبی هم داری، کدنویسی اختصاصی می‌تونه معجزه کنه. در هر دو حالت، نباید سئو رو دست‌کم بگیری. چون اگه سایتت دیده نشه، عملاً سایت داشتن یا نداشتن فرقی نداره.
سعی کن از همون روز اول، سرعت سایت، تجربه کاربری، ساختار لینک‌ها و محتوای مفید رو در نظر بگیری. اگرم یه تیم فنی خوب داری، چه بهتر. ولی اگه نه، توی جامعه آنلاین کلی متخصص هست که می‌تونن راهنماییت کنن. مهم اینه که بدونی چی می‌خوای، چقدر وقت و هزینه داری و هدفت چیه.
در نهایت، امیدوارم این مقاله بهت کمک کرده باشه یه دید بازتری پیدا کنی. دیگه خودت بهتر می‌دونی کدوم راه برات مناسب‌تره. اگه سوالی داری، از یه متخصص بپرس یا توی انجمن‌های مربوط به وردپرس و برنامه‌نویسی بگرد. یادت باشه که داشتن یه سایت قوی و بهینه، می‌تونه آینده کسب‌وکارت رو دگرگون کنه. پس جدی بگیر و از همین حالا شروع کن! موفق باشی.
معمولاً بله، چون کدنویسی اختصاصی نیاز به زمان و نیروی فنی بیشتری دارد. اما اگر پروژه شما ویژگی‌های منحصربه‌فردی می‌خواهد که با وردپرس دشوار باشد، این هزینه ممکن است در بلندمدت به نفع شما تمام شود.
بستگی به پیچیدگی پروژه دارد، اما چون وردپرس از قبل آماده است و فقط سفارشی‌سازی می‌شود، معمولاً سریع‌تر از کدنویسی صفر تا صد به نتیجه می‌رسید. بعضی پروژه‌ها طی چند هفته آماده می‌شوند.
اگر کدنویسی اختصاصی به‌صورت حرفه‌ای انجام شود، می‌تواند امنیت خوبی داشته باشد. اما وردپرس هم با رعایت اصول امنیتی و به‌روزرسانی مداوم افزونه‌ها و هسته، امن می‌شود. مهم رعایت نکات امنیتی در هر دو روش است.
بله، می‌توانید یک پنل مدیریتی مخصوص به خودتان طراحی کنید تا مثل وردپرس بتوانید محتوا را به‌راحتی ویرایش کنید. البته این کار هزینه و زمان بیشتری می‌خواهد.
گوگل فرقی بین وردپرس یا کدنویسی اختصاصی نمی‌گذارد؛ مهم رعایت اصول سئو، سرعت سایت و محتوای باکیفیت است. اگر تیمی دارید که دانش سئو و کدنویسی را با هم دارد، کدنویسی اختصاصی خوب عمل می‌کند؛ وگرنه وردپرس با افزونه‌های سئو ساده‌تر است.
بله، می‌توانید یک قالب پایه بسازید یا قالب آماده را به کلی تغییر دهید. اینطوری هم وردپرس را دارید، هم ظاهر و امکانات را به شکل دلخواه درمی‌آورید.
اگر فروشگاه آنلاین شما قابلیت‌های معمولی دارد، وردپرس و ووکامرس راحت‌تر و سریع‌تر است. اما اگر فروشگاه پیچیده با امکانات خاص می‌خواهید، شاید کدنویسی اختصاصی گزینه بهتری باشد.
افزونه‌های غیرضروری را حذف کنید، افزونه‌های مشابه را یکی کنید و قبل از نصب هر افزونه‌ای بررسی کنید که آیا واقعاً به آن نیاز دارید یا می‌توان با چند خط کد مشکل را حل کرد.
بله، می‌توانید یک بخش وبلاگ سفارشی بسازید که کاملاً طبق سلیقه و نیاز شما عمل کند. فقط باید از ابتدا آن را در نقشه سایت و کدنویسی در نظر بگیرید.
وردپرس با جامعه کاربری بزرگ و افزونه‌های فراوان، کار نگهداری را ساده‌تر می‌کند. در کدنویسی اختصاصی باید همیشه به تیم سازنده یا کدنویس متکی باشید. اما اگر تیمی حرفه‌ای دارید، می‌توانید هر تغییری را به سرعت اعمال کنید.
